I-ALLEX Phrojekithi
I-ALLEX yisifinqo esimela ibizo elithi African Languages Lexical Project.
Injongo ye ALLEX
- ngeyokwenza uzulu weZimbabwe abelezichazamazwi kanye lokunye okusetshenziswa ekuchwayisiseni indimi zabansundu elizweni.
- ngeyokufundisa ababalisi bendimi baseYunivesithi yeZimbabwe ukuthi babezingcitshi zokuloba izichazamazwi kanye lokuthi babezingcwethi zokuhlela indimi.
- ngeyokuvula indlela yokwakhiwa kwendawo yokufundisela izifundo zelekhisikhografi kumbe izifundo zokubhala izichazamazwi kanye lezokuhlela imithetho emayelana lokufundwa kwendimi zomdabu ezabantu besigaba seZanssi Afrika. Lindawo iyabe iseYunivesithi yeZimbabwe.
- ngeyokuthuthukisa ukuchwayisiswa kolwazi lwezifundo zelekhisikhografi, izifundo zendimi zabansundu jikelele kuwo wonke amaYunivesithi ayabe engamalunga alindawo.
UKUMISWA KWEPHROJEKITHII YEALLEX
Iphrojekithi yeALLEX iyinhlanganiso yokusebenzela ndawonye kwamaYunivesithi aweOslo leZimbabwe aqoqwa njalo enikwa usekelo lwemali ngaphansi kwesivumelwano seNUFU (iphrojekithi namba 28/96).
IYunivesithi yeGothenburg layo yaphathisa kuphrojekithi yeALLEX kusukela ekusungulweni kwayo ngo1992. Njengakuwo wonke amaphrojekithi aweNUFU, inhloso ngeyokuthi iALLEX kumele ibe yiphrojekithi yentuthuko phakathi kwamaYunivesithi ngokulingana, wonke ezancedakala kulobubudlelwano.
Abaphathisayo kuALLEX Phrojekithi
- Ugatsha lweScandinavian Studies leComparativve Literature, OlweYunivesithi yeOslo, eyeNorway(kanye lokuphathisa kweNorwegian Documentation Project).
- Ugatsha lweAfrican Languages leLiterature olweYunivesithi yeZimbabwe.
- Ugatsha lweSwedish olweYunivesithi yeGothenburg, eyeSweden.
Ukuhlelwa kwesikhathi
Iphrojekithi yeALLEX yahlelwa yaba lezigaba ezine. Kusinye ngasinye isigaba kuzadindiswa isichazamazwi kumbe izichazamazwi.
- Isichazamazwi sesiShona: Duramazwi RechiShona
- Kube lebhenki yesiShona esikhulunywayo(ca isigidi esilengxenye samabala)
- Isigaba 2 1996-1999(esizaqhubeka sifike kumnyaka 2000)
- Isichazamazwi sesiNdebele
- Kube lebhenki yamabala esiNdebele akhulunywayo labhaliweyo
- Isichazamazwi sesiShona esiphezulu
- Ibhenki yamabala esiShona esikhulunywayo lesibhaliweyo
(esesandiswe safika kuzigidi ezimbili)
- Isigaba 3 2001-2005
- Isichazamazwi sesiShona esabafundi(abasesigabeni esiphansi emasekhondari)
- Isichazamazwi sesiNdebele esiphezulu.
- Isigaba 4 2006-2009
- Isichazamazwi sesiNdebele esabafundi(abasesigabeni esiphansi emasekhondari)
- Isichazamazwi sezinye indimi zabansundu ezikhulunywa eZimbabwe.
Kuwonala amaphrojekithi aqalisa ngezichazamazwi ezigcinwa njengeziphala zamabala, kuzakweneliseka ukuthi kubhalwe ezinye izichazamazwi zengatsha ezitshiyeneyo zolwazi, izichazamazwi eziswelekayo kwezemfundo, lezichazamazwi ezindimimbili. Ezinye izichazamazwi ezizabhalwa yilezi:
- Uluhlu lwamabala omculo
- uluhlu lwamabala okufundisa ulimi kumbe uhlelo kanye lengwalo.
- Uluhlu lwamasayini olimi lwezimumumu lulengcazelo zesiShona lesiNdebele, leNgisi.
- Uluhlu lwamabala eSayensi lezinye ingatsha zolwazi
- Izichazamazwi ezindimimbili(Isib. Shona-Ndebele/Ndebele-Shona, IsiShona lesiNdebele kutolikelwa njalo kuvela esiNgisini, /isiFrench/isiSwahili/isiChewa)